"Lęk pierwotny": gdy prawda staje się narzędziem zbrodni

Są thrillery, które ogląda się jak telewizyjne procesy sądowe — z zaciekawieniem, ale bez emocji. I są takie, po których długo nie można dojść do siebie. "Lęk pierwotny" (USA 1996) Gregory’ego Hoblita należy zdecydowanie do tej drugiej kategorii. To film, który przypomniał widzom, że kino prawnicze potrafi być nie tylko inteligentne, ale i niebezpiecznie wciągające.

Richard Gere — w roli adwokata Martina Vaila — pokazuje tu najlepsze, co ma w repertuarze: chłód, urok i moralne rozdarcie. Vail to gwiazda chicagowskiej palestry, cyniczny obrońca, który lubi błyszczeć w mediach.

Pasikowski wraca do gry. "Zamach na papieża" to świetny political fiction

"Zamach na papieża” Władysława Pasikowskiego to powrót do kina, które lubię najbardziej – political fiction z ciężarem historii i dymem papierosów w tle. Bogusław Linda jako Bruno jest tu w świetnej formie: zmęczony, ironiczny, ale wciąż trzymający fason. Wspierają go m.in. Karolina Gruszka, Ireneusz Czop, Zbigniew Zamachowski i Adam Woronowicz – obsada mocna, z kilkoma naprawdę udanymi drugoplanowymi rolami.

Film ma znakomitą muzykę Daniela Blooma, która dodaje mu melancholii i napięcia, oraz temat, który sam w sobie jest elektryzujący – kulisy zamachu na Jana Pawła II pokazane przez pryzmat ludzkich decyzji, słabości i manipulacji służb.

"Bagno" Przemysława Piotrowskiego – kryminał, w którym Polska tonie

Są autorzy, którzy potrafią pisać o zbrodni tak, że za każdym razem czujesz brud pod paznokciami i lepki strach w gardle. Przemysław Piotrowski od lat należy do tej ligi. Pisałem już na Horrorowisko o jego cyklu z Igorem Brudnym – mrocznym, pełnym przemocy i demaskującym to, co w człowieku najgorsze. Ale "Bagno” (Czarna owca 2022) to zupełnie inny kaliber. Tutaj brud jest systemowy.

Piotrowski bierze na warsztat współczesną Polskę i rysuje obraz, w którym zło nie kryje się w odległych, fikcyjnych zakamarkach, ale w gazetowych nagłówkach i politycznych kuluarach.

"Czarne stokrotki”: mroczny Wałbrzych, świetne zdjęcia i muzyka, ale… pijawki?

Są takie seriale, które zaczynają się obietnicą mocnego doświadczenia – gęsta atmosfera, fabuła pełna niedopowiedzeń, bohaterowie z krwi i kości. "Czarne stokrotki, nowość Canal+, właśnie tak startują. Wracają wspomnienia najlepszych polskich thrillerów: zaginięcia dzieci, powrót do rodzinnego miasta, którego mroczne sekrety nagle wychodzą na powierzchnię.

Wałbrzych filmowany jest tu tak, że można go oglądać z zapartym tchem – ponure pejzaże, kontrasty światła i cienia, wszystko wyciąga z tej przestrzeni klimat niemal gotyckiego horroru. Muzyka też robi swoje: subtelna, niepokojąca, dokładnie tam, gdzie trzeba.

"Cube” – koszmar w sześcianie

Niektóre filmy wyglądają jak eksperyment, który nigdy nie powinien się udać. A jednak. Cube (Kanada 1997) to przykład, że nie potrzeba ani wielkich nazwisk, ani rozbuchanego budżetu, by stworzyć coś, co wbija w fotel i na długo zostaje w głowie. Ten kanadyjski thriller science fiction, debiut reżyserski Vincenzo Natale, to klaustrofobiczna układanka, która działa jak najstraszniejszy sen — logiczny tylko z pozoru, a w istocie przerażająco absurdalny.

Film zaczyna się natychmiast, bez wstępu. Grupa zupełnie obcych sobie ludzi budzi się w labiryncie sześciennych komnat — identycznych, zimnych, metalicznych.

"Wzgórze psów”: Żulczyk w swojej najmroczniejszej formie

Czytanie "Wzgórza psów" Jakuba Żulczyka (Świat Książki 2025) po obejrzeniu serialu to doświadczenie osobliwe. Z jednej strony zna się już bieg zdarzeń, czuje się, że wie się, kto co zrobił i jak to się skończy. Z drugiej — to właśnie ten dystans pozwala w pełni zobaczyć, jak bardzo Żulczyk jest pisarzem języka, a nie fabuły. I chyba dlatego tę książkę czytałem długo, niemal od maja — nie z braku zainteresowania, ale z potrzeby zanurzenia się w niej na własnych warunkach, z pominięciem rytmu narzuconego przez ekranizację.

Serial, choć klimatyczny i dobrze zagrany, działa skrótem — pokazuje zbrodnię i jej konsekwencje, ale nie pozwala długo pobyć w środku tej dusznej, gnijącej atmosfery prowincjonalnego miasteczka. Żulczyk daje to z nawiązką.

Porządny człowiek: jak daleko możesz się posunąć w ekstremalnej sytuacji?

"Porządny człowiek” to psychologiczny thriller, który mocno zapada w pamięć. Opowieść o Pawele (Krzysztof Czeczot), kardiochirurgu o nienagannej reputacji, którego życie nagle się załamuje po dramatycznym wydarzeniu. Wzruszający, momentami brutalny i zaskakujący – choć miejscami zdaje się lekko przerysowany, trzyma w napięciu aż do finału. 

Serial zadaje ważne pytanie: co zrobi "porządny człowiek”, gdy zostanie postawiony pod ścianą? Kiedy idealne życie legnie w gruzach, bohaterowi trudno już być w pełni etycznym i odważnym. A widz, zamiast punktować jego błędy – często zaczyna się z nim identyfikować.

Samolot, Foster i teoria spiskowa. Latający Hitchcock XXI wieku

Nie jest łatwo nakręcić klaustrofobiczny thriller rozgrywający się niemal w całości na pokładzie samolotu, a jednak Robert Schwentke udowadnia, że przy odpowiednio emocjonującym scenariuszu nawet pasażerski Airbus A474 może stać się sceną dramatu godną Hitchcocka.

„Plan lotu” (Flightplan USA 2005) opowiada historię Kyle Pratt (Jodie Foster – jak zwykle przekonująca, z odrobiną nerwowego błysku w oku znanego z „Milczenia owiec”), inżynierki lotniczej, która po śmierci męża wraca z córką z Berlina do Nowego Jorku. Podczas lotu dziewczynka znika – a załoga, pasażerowie i nawet dokumenty zdają się sugerować, że nigdy jej tam nie było.

"Karmazynowy przypływ” – nuklearna szachownica z muzyką Hans Zimmera

W czasach, gdy widmo wojny nuklearnej znów nie jest tylko wspomnieniem zimnowojennej gorączki, a rosyjska agresja na Ukrainę wprowadza świat na pole minowe geopolitycznych napięć, film Tony’ego Scotta z 1995 roku nabiera niepokojąco aktualnego znaczenia. "Karmazynowy przypływ” (Crimson Tide USA) nie tylko nie zestarzał się – dziś może uderzyć mocniej niż w dniu premiery.

Zarys fabuły jest niemal klasyczny dla kina lat 90.: amerykański okręt podwodny klasy Ohio – USS Alabama – otrzymuje sprzeczne sygnały w trakcie misji na Pacyfiku. Otrzymuje informacje, z których wynika, że może zostać zmuszony do odpalenia rakiet nuklearnych.

Igor Brudny wraca w "Zarazie"

Wróciłem do Igora Brudnego po dłuższej przerwie – nie powiem, trochę się stęskniłem za tym twardym gliną z Warszawy, który zawsze pakuje się w kłopoty większe, niż ktokolwiek mógłby przewidzieć. Zaraza, czwarty tom serii Przemysława Piotrowskiego, trafił w moje ręce po tym, jak "Cherub" zostawił mnie z mieszanymi uczuciami – niby mocne zakończenie trylogii, ale coś mi tam zgrzytało. No i co? Powiem Wam, że "Zaraza" (Wydawnictwo Czarna Owca 2021)  mnie zaskoczyła. W pozytywnym sensie. Ale po kolei.

Po "Piętnie" byłem zachwycony – ten mrok, brutalność i zagadka, która wciągała jak bagno (nomen omen, patrząc na późniejszy tom).

Przesmyk - świetny polski serial szpiegowski

Ten serial to prawdziwa petarda! Nie jakieś tam pitu-pitu, tylko mocna, szpiegowska jazda bez trzymanki, która wciąga do ostatniego odcinka. Jeśli lubicie dobre thrillery polityczne, gdzie napięcie trzyma za gardło to "Przesmyk” (Polska 2025) jest dla Was. 

"Weź moją duszę" Yrsy Sigurdardóttir

Yrsa Sigurdardóttir najwyraźniej chciała stworzyć kolejny mroczny islandzki thriller, ale "Weź moją duszę" (Muza 2008) bardziej przypomina długi, zimny spacer po islandzkim wybrzeżu – niby coś się dzieje, ale głównie wieje nudą. 

Thora, prawniczka o osobowości równie ekscytującej co zeszłoroczny śnieg, wpada w wir zagadki morderstw w nadmorskim spa, które rzekomo nawiedzają duchy. Brzmi obiecująco? Może... W praktyce dostajemy rozwleczoną, nudną i naiwną fabułę, gdzie napięcie ginie szybciej niż turysta w islandzkiej mgle. 

Diabeł kontra gangsterzy

Lubię takie filmy. Nie będę ukrywał polskie produkcje sensacyjne, thrillery, horrory itd - wszystko to staram się oglądać i zawsze podchodzę do nich z nadzieją. Tak było też w przypadku "Diabła" (Polska 2024). Chciałem już iść na ten film do kina, ale jakoś nie wyszło.

Film opowiada o weteranie elitarnej jednostki GROM Maksie (Eryk Lubos), który po latach służby wraz z psem zaszywa się gdzieś na odludzi. Po śmierci ojca wraca jednak do rodzinnych Tarnowskich Gór na pogrzeb. Szybko okazuje się, że miasteczko, w którym się wychował, stało się areną wojny gangów – skorumpowani notable i lokalni gangsterzy walczą o wpływy, a Maks, wspierany przez dawną dowódczynię (Aleksandra Popławska), zostaje wciągnięty w wir przemocy. Brzmi to jak klasyczna historia "samotnego wilka" w stylu kina lat 80. czy 90. Ale twórcy filmu chyba nie do końca są przekonani, że o to im chodzi. 

Przewrotny thriller "Strange Darling"

Pan goni panią, a może odwrotnie?! Naprawdę warto obejrzeć przewrotny film "Strange Darling" (USA 2023) J.T. Mollnera. Robi wrażenie i warto zobaczyć! 

"Strange Darling" to film, który od samego początku apeluje: "Nie czytaj recenzji, obejrzyj!" Ale skoro już to czytasz, pozwól, że spróbuję nakreślić obraz tego thrillera bez zdradzania zbyt wiele. J.T. Mollner reżyseruje z pasją, która przypomina złote lata Tarantino. Film jest kręcony na taśmie 35mm, co nadaje mu unikalną, surową estetykę

Film jest podzielony na sześć rozdziałów, które nie są przedstawione w kolejności chronologicznej (jako pierwszą oglądamy część trzecią), co dodaje tajemniczości i zmusza widza do ciągłej aktualizacji dostarczanych informacji.

Szadź nadchodzi po raz trzeci

Kolejna porcja dobrej rozrywki. Co prawda przygody seryjnego zabójcy Piotra Wolnickiego (Maciej Stuhr) są coraz mniej prawdopodobne, ale tocząca się w pięknych realiach Dolnego Śląska akcja przyciąga uwagę do samego końca. 

Szadź 3 (Polska 2022) kontynuuje zdarzenia z poprzednich sezonów. Wolnicki ukrywa się gdzieś w lesie na Dolnym Śląsku, Agnieszka Polkowska (Aleksandra Popławska), zostaje wywalona z policji i pracuje jako prywatny detektyw. Dalej jednak ogarnięta jest obsesją seryjnego mordercy. Sprawdza doniesienia o zabitych młodych kobietach i próbuje połączyć je z mordercą.

Nowy film Clinta Eastwooda: Przysięgły nr 2

Te nazwiska gwarantują dobry film. Clint Eastwood jako reżyser i Jonathan Abrams jako scenarzysta. Oboje stworzyli wciągającą produkcję, thriller sądowy "Przysięgły nr 2" (Juror #2 USA 2024), dostępny na platformie MAX. 

Ten film mógłby zaskakiwać, ale niemal od początku wiemy, kto jest sprawcą śmiertelnego potrącenia kobiety. oskarżony o brutalne zabójstwo jest niewinny, a jeden z przysięgłych Justin Kemp (Nicholas Hoult) - wybrany z numerem dwa (stąd tytuł filmu) szybko uświadamia sobie, że to najpewniej on potrącił pewnego dnia w ulewny wieczór idącą poboczem kobietę, a nie jak wcześniej myślał jakieś zwierzę.

Polskie seriale: Szadź sezon 2

Chciałoby się napisać, że Szadź wraca z drugim sezonem, ale przecież powstał on w 2021 roku, a za nami jest już czwarta część. No ale ja jestem dopiero po drugim, więc o nim też napiszę. Zwłaszcza, że podobał mi się, mimo, że był słabszy od pierwszego. 

O pierwszej Szadzi pisałem pod koniec listopada, bardzo mi się spodobała, więc z niecierpliwością czekałem na obejrzenie kontynuacji. Ale też nie chciałem oglądać sezon po sezonie. Obejrzałem więc kilka filmów oraz serial Podziemny front, oraz dwa pierwsze odcinki Zakładników Maćka Migasa, która to produkcja nie miała jeszcze oficjalnej premiery. No i wróciłem w grudniu do Szadzi. Z pewną taką obawą, zastanawiając się jak twórcy wybrną z pierwszego sezonu.

Nowy polski serial sensacyjny: Zakładnicy [prapremiera]

Powstaje coraz więcej polskich seriali i trzeba przyznać, że trzymają naprawdę wysoki poziom. Ostatnio dowiedziałem się od znajomego z dawnych czasów, że reżyseruje nowy serial, a dzisiaj już miałem okazje obejrzeć na Warsaw Serial Con pierwsze dwa odcinki "Zakładników" Maćka Migasa. 

Dobre polskie seriale: Szadź

Jakoś do tej pory nie mogłem się przekonać do polskiego serialu "Szadź". Wydawało mi się, że Maciej Stuhr do roli czarnego charakteru nie pasuje, raz nawet zacząłem, ale ostatecznie zawsze odpuszczałem. Aż w końcu się przekonałem i obejrzałem pierwszy sezon błyskawicznie. 

Trudno się jednak było zabrać do oglądania "Szadzi" (Polska 2020), ze świadomością, że do dystrybucji trafił właśnie ostatni, czwarty sezon. Wiadomo więc było, że pierwszy sezon nie będzie zamkniętą opowieścią, skoro w czwartej części dalej gra Maciej Stuhr. 

Serial opowiada o seryjnym zabójcy (Maciej Stuhr), który na co dzień jest wykładowcą w jednej z opolskich uczelni. Jego ofiary to młode kobiety.

Polskie kino rozliczeniowe: UBecja ciągle żywa

Pamiętam wiele lat temu film "Kret" (Polska, Francja 2010) zrobił na mnie wielkie wrażenie. Rafael Lewandowski opowiada historię dawnego związkowca, który w czasie stanu wojennego organizował strajk w swojej kopalni, a po latach jest szantażowany przez byłego oficera SB. 

Zygmunt Kowal (świetna rola Mariana Dziędziela) w latach 80. przewodził strajkowi górników w swojej kopalni. Interweniowało ZOMO, zabijając kilku protestujących (historia oparta na tragicznych wydarzeniach w kopalni Wujek). Po latach (są lata 90.)) rozpoczyna się kolejny proces w tej sprawie. Niespodziewanie pojawia się informacja, że Kowal, który wraz z synem zajmuje się sprowadzaniem używanej odzieży z zagranicy, był tajnym współpracownikiem służby bezpieczeństwa.